فرمت مطلوب همکاری

روسیه در سال جاری حق ریاست شورای تجاری بریکس که آرایش نوین روابط بین‌المللی می‌باشد، را دریافت نمود. این اتحادیه بر پایه اصولی چون برابری و گفتگو بنا نهاده شده است. علی‌رغم آنکه کشورهای غربی از هر فرصتی برای مقابله با توسعه روابط تجاری و سیاسی این اتحادیه استفاده می‌کنند، لیکن نقش بریکس سال به سال در حال افزایش است. از نشانه‌های شکل‌گیری نظم جهانی نوینی که دارای «نقاط قدرت» مختلفی می‌باشد، تمایل بسیاری از کشورها برای پیوستن به بریکس است.

سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه بر این عقیده است: «گسترش بریکس، مؤید عینی فرآیند شکل‌گیری نظم جهانی چندقطبی است. نقش این اتحادیه در حل‌وفصل مشکلات جهانی نیز قطعا پررنگ‌تر خواهد شد».

خاطرنشان می‌کنیم، اتحادیه «بریک» در جریان مجمع بین‌المللی اقتصادی سن‌پترزبورگ-2006 به ابتکار ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و توسط برزیل، روسیه، هند و چین تاسیس گردید. اولین اجلاس سران این سازمان جدید نیز در سال 2009 میلادی در یکاترینبورگ برگزار شد. در سال 2010 میلادی جمهوری آفریقای جنوبی به عنوان پنجمین عضو اتحادیه به آن پیوست و از آن زمان این اتحادیه «بریکس» نامیده شد. در سال 2024 میلادی کشورهای مصر، اتیوپی، ایران و امارات متحده عربی نیز به گروه «بریکس پلاس» پیوستند. در حال حاضر این 9 کشور به عنوان اعضای بریکس شناخته می‌شوند.

امروزه سهم تولید ناخالص داخلی همه کشورهای عضو بریکس منجمله شرکای جدید، 37 درصد می‌باشد. تقریبا نیمی از جمعیت کره زمین در کشورهای عضو این اتحادیه زیست می‌کنند و حدود 40 درصد از مبادلات تجاری روسیه را نیز کشورهای بریکس به خود اختصاص داده‌اند.

اظهارنامه روابط

امروزه روسیه به همراه شرکای خود در بریکس از پیشنهادات مربوط به گسترش یکپارچه‌سازی بین‌المللی اقتصاد حمایت می‌نماید و در عین حال کریدورهای حمل‌ونقل و لجستیک را نیز توسعه می‌بخشد. گواه این موضوع، اظهارنامه روابط کشورهای بریکس است که در حاشیه مجمع بین‌المللی اقتصادی سن‌پترزبورگ-2006 در جریان اولین جلسه وزیران حمل‌ونقل کشورهای عضو این اتحادیه تصویب شد.

به نقل از الگ بلازوروف مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت «راه‌آهن روسیه»، زیرساخت‌های مطمئن و راه‌حل‌های لجستیکی منعطف به عنوان پشتوانه‌های اقتصاد خواهند بود و به هلدینگ راه‌آهن روسیه و شرکای شرکت نیز کمک خواهند کرد تا بر هر چالش و بحرانی فائق آیند. جهت پیشبرد حتمی پروژه‌های مشترک در آینده نیز ایجاد شرایطی چون هماهنگی موثر این پیشنهادات، امکان توافق با سران دولت‌ها و همچنین تعامل با بانک جدید توسعه ضروری می‌نماید. وی خاطر نشان کرد: «تجارت کشورهای بریکس، چشم‌اندازهای عظیمی را برای همکاری‌های متقابل در حوزه حمل‌ونقل پیش روی خود می‌بیند. به همین دلیل است که ملاقات وزیران در جهت حمایت از چنین تعاملی بسیار مهم است. سند امضا شده در خاتمه این ملاقات نیز مبنای تحکیم روابط لجستیکی در آینده می‌باشد».

واحد (زیرگروه) حمل‌ونقل و لجستیک

واحد حمل‌ونقل و لجستیک توسط شورای تجاری بریکس و در جهت برقراری گفتگو میان نمایندگان حوزه حمل‌ونقل و تشکیل فهرستی از توصیه‌ها در زمینه فائق آمدن بر مشکلات و موانع روابط لجستیکی کشورهای عضو اتحادیه برای سران دولت‌ها، ایجاد شده است و به صورت مستمر نیز در حال توسعه می‌باشد. مسئولیت نظارت بر این واحد از جانب روسیه، بر عهده شرکت «راه‌آهن» روسیه که پیشنهاد ایجاد آن را نیز ارائه داده بود، قرار گرفته است. این ایده توسط نمایندگان ملی شورای تجاری اتحادیه نیز مورد حمایت قرار گرفته بوده است.

لازم به ذکر است که روسیه حلقه وصل کریدورهای حمل‌ونقل بین‌المللی «شرق-غرب» و «شمال-جنوب» می‌باشد. مجموع گردش کالای ریلی کشورهای عضو بریکس تقریبا 64 درصد از گردش کالای ریلی جهان را به خود اختصاص داده است. از ابتدای سال جاری نیز 121 میلیون تن انواع کالا از طریق شبکه ریلی «راه‌آهن روسیه» به سمت کشورهای عضو بریکس ارسال شده که به میزان 5 درصد بیشتر از دوره مشابه در سال 2023 میلادی می‌باشد. در این میان حمل‌ونقل کانتینری نیز به میزان 14 درصد با رشد همراه بوده است.

سرگی پاولوف معاون اول مدیرعامل شرکت «راه‌آهن روسیه» در حاشیه مجمع بین‌المللی اقتصادی سن‌پترزبورگ-2006 در سخنرانی خود گفت: «با تصمیم‌گیری در خصوص ایجاد واحد حمل‌ونقل و لجستیک، ما به دنبال توجیه‌پذیری اتحاد فعالین حوزه حمل‌ونقل از کشورهای مختلف در جهت افزایش روابط لجستیکی کشورهای عضو این اتحادیه بوده‌ایم. تنها پس از راه‌اندازی این واحد بود که توانستیم بر اساس نقطه نظرات شرکای روسیه‌ای و خارجی‌مان شاهد باشیم که تا چه اندازه این فرمت از همکاری مطلوب و دارای خواهان است».

وی در ادامه خاطرنشان کرد که اعضای این واحد امروزه بر چند حوزه کاری بسیار مهم متمرکز شده‌اند. بدین ترتیب ضرورت ایجاد دید توسعه نسبت به مسیرهای حمل‌ونقلی بریکس به صورت مشترک وجود دارد. در اینجا منظور کریدورهای «شرق-غرب» و «شمال-جنوب»، مسیرهای دریایی متصل کننده کشورهای عضو بریکس به یکدیگر و همچنین کریدورهای ترانس آفریقایی چشم‌انداز می‌باشد.

به نقل از گنادی کاسالاپوف دبیر کل کنفدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های کارگران و کارکنان حوزه راه‌آهن و پروفسور دانشگاه حمل‌ونقل مسکو (RUT(MIIT))، هر دانش نوینی بسیار مثبت ارزیابی می‌شود، رواج دادن این دانش نیز همینطور. وی در ادامه افزود: «ما گمان می‌کنیم که امکانات لجستیکی منطقه ما برای همه شناخته شده هستند، لیکن اصلا اینطور نیست. از اینرو ما باید در خصوص توسعه لجستیک در کشورهای عضو اتحادیه، اطلاعات و مطالب آموزنده را استخراج کنیم و به دست بیاوریم».

علاوه بر آن، در حال حاضر پلتفرم ارتباط الکترونیک نیز جهت تبادل بهترین تجارب و نوآوری‌های «بریکس.حمل‌ونقل» در حال ایجاد می‌باشد.

با این حال حل مسائل قرار گرفته پیش روی این کشورها بدون آماده‌سازی متخصصینی که دارای مهارتهایی در سطحی جدید باشند، امکان‌پذیر نیست. به خاطر همین تمایلِ اعضای واحد حمل‌ونقل و لجستیک به تبادل بهترین تجارب در حوزه آماده‌سازی نیرو نیز موضوع احداث آکادمی حمل‌ونقل بریکس در دست بررسی قرار گرفته است. اعضای واحد تاکنون چندین وبینار آنلاین را در این خصوص برگزار کرده‌اند.

به نظر گنادی کاسالاپوف احداث این آکادمی، فکری سلیم و با توجه به گسترش بریکس بسیار به موقع است. طبق ارزیابی‌های هلدینگ «راه‌آهن روسیه» می‌توان در آینده رویدادهای آموزشی مشترکی در قالب تبادل اطلاعات، سخنرانی و بازدیدهای فنی و همچنین قالب‌های دیگر برگزار کرد. به نظر می‌رسد که این امر و همچنین همکاری در حوزه مراکز آموزش عالی حمل‌ونقل به توسعه پتانسیل انسانی کشورهای عضو بریکس کمک خواهد کرد.

یولیا زوُریکینا معاون دانشگاه دولتی اکتشافات زمین‌شناختی روسیه (MGRI)، استاد پژوهشکده دولتی روابط بین‌الملل مسکو (MGIMO) و عضو شورای اجتماعی وزارت امور توسعه خاور دور و قطب شمال اظهار داشت: «در حال حاضر احداث چنین آکادمی کاملا منطقی است. قدم بعدی نیز می‌تواند به رسمیت شناختن متقابل تخصص‌های کارگران حوزه حمل‌ونقل کلیه کشورهای عضو بریکس باشد. اتفاقا همین آکادمی بریکس می‌تواند مسئول این کار شود. جهت تحقق این امر باید فهرست این تخصص‌ها مشخص گردد، برای تعیین آنها نیز پارامترهای دانش، توانایی، مهارت و تجربه کاری با توجه به هر رشته تدوین و ایجاد شود».