عملیات تولید در کارخانه جوشکاری ریل شماره ۱ طرح ریزی شده است، جایی که ریلهای ۱۰۰ متری با جوشکاری به خطوط پیوسته ۸۰۰ متری تبدیل میشوند. این فناوری تعداد اتصالات را به حداقل میرساند. به گفته سرگئی کیریلنکو، معاون مهندسی اداره مرکزی نگهداری خط، برای رفاه مسافران نیاز به خطوط بدون اتصالات وجود دارد. علاوه بر این، کاهش تعداد اتصالات به معنای ایمنی بیشتر در هنگام بهرهبرداری است.
تجربه و فناوری
کارخانه جوشکاری ریل شماره ۱ برای کار با ریلهای خط آهن سریع السیر تحت نوسازی گسترده قرار گرفته است. عوامل کلیدی مؤثر بر کیفیت جوش شامل پایداری دما، رطوبت و خلوص هوا در سالن تولید است. تمامی این پارامترها به طور مداوم با استفاده از سامانههای پیشرفته نصبشده در تأسیسات کنترل میشوند. یک تیم تخصصی جوشکاری که آموزش دیده و گواهینامههای فوق العاده دریافت کردهاند نیز گرد هم آمده است. این متخصصان مهارت منحصربهفردی در فناوریهای جوشکاری با دقت بالا دارند.
شرایط بهینه جوشکاری
فرآیند تولید با بازرسی ریلهای ۱۰۰ متری ورودی از نوع DT350VS400 ساخت شرکت EVRAZ و که با شرکت راهآهن روسیه قرارداد دارد آغاز میشود. به گفته سرگئی سینتسوف، معاون ریاست و مدیر فروش و توسعه تجاری EVRAZ، این نخستین ریلهای خط آهن پرسرعت تولید داخل روسیه هستند. او توضیح میدهد: «این ریلها برای زیربنای خطی طراحی شدهاند که تا ۴۰۰ کیلومتر در ساعت را پشتیبانی میکند. آنها از استانداردهای جهانی در دقت پروفیل و انحراف در طول ریل فراتر رفته، بارهای دینامیکی را تحمل میکنند و در شرایط آبوهوایی از منفی ۶۰ تا مثبت ۶۰ درجه سانتیگراد قابل بهرهبرداریاند».
راهآهن روسیه نخستین محموله ریلهای سریع السیر را در اواخر ماه اوت دریافت کرد: ۷ هزار تن از نووکوزنتسک به ایستگاه پردپورتوایا در سنپترزبورگ تحویل داده شد. سرگی سینتسوف همچنین یادآور شد: «فاز نخست خط آهن سریع السیر مسکو – سنپترزبورگ به بیش از ۱۶۰ هزار تن خطوط ریلی نیاز خواهد داشت – مقداری که برای تأمین کامل ساخت این خط جدید کافی است.»
هر ریل ۱۰۰ متری با وزن ۶.۵ تن از انبار کارخانه جوشکاری ریل شماره ۱ به روی نوار نقاله منتقل میشود. مرحله نخست، جوشکاری الکتریکی است: قوس الکتریکی بین دو انتهای ریل شکل میگیرد، فلز را ذوب کرده و تحت فشار متراکم میکند. خط جوشخورده سپس به سنگزنی سخت اولیه میرود، جایی که ریلها به طور همزمان بر روی دو نوار نقاله حرکت میکنند.
بنا به گفته الکساندر ایزمایلوف، مدیر کل شرکت RSP-M LLC: «فلز در محل اتصال دارای خواص متفاوتی است که نیاز به نرمالسازی و سختکاری دارد. اتصال جوشخورده تا دمای ۹۴۵ درجه سانتیگراد برای نرمال سازی حرارت داده میشود و سپس سر ریل برای سختکاری با هوا خنک میشود. این کار خواص میان فلز جوش خورده و بدنه ریل را یکنواخت کرده و رسیدن به پارامترهای سختی مورد نظر در محل اتصال را تضمین میکند.» عملیات سنگزنی نهایی نیز به صورت خودکار انجام میشود و بدین ترتیب فرآیند فناورانه تکمیل میگردد.
به گفته ایزمایلوف، هر اتصال باید بار استاتیک ۲۰۰ تنی را بدون شکست تحمل کند. برای اطمینان، متخصصان مؤسسه تحقیقات حملونقل ریلی کل روسیه (VNIIZhT) (All-Russian Research Institute of Railway Transport)دستورالعملهای جوشکاری ویژه خط آهن پرسرعت را توسعه دادهاند. انحراف از راستای خط در ناحیه اتصال نباید بیش از ۰.۲ میلیمتر در هر متر باشد. هر اتصال پس از جوشکاری تحت آزمون کنترل کیفی چند مرحله ای قرار میگیرد.
ایزمایلوف میافزاید: «کل چرخه جوشکاری و پردازش بیش از ۵۰ دقیقه به طول نمیانجامد. تأسیسات موجود، خطوط ۸۰۰ متری را تولید میکند که آماده نصب در نخستین بخش خط آهن پرسرعت هستند.»
تجهیزات ویژه برای خطوط ریلی
ریلهای ۸۰۰ متری آماده بر روی ناوگان ویژه حمل ریل بارگیری و به محل نصب منتقل خواهند شد.
این پروژه از فناوری زیربنای خط بدون بالاست بهره میگیرد. به گفته سرگئی کیریلنکو، شش مجموعه تجهیزاتی ویژه در دست ساخت هستند – ماشینهایی که خطوط ریل را از قطارهای حامل خارج کرده و همزمان نصب میکنند. او توضیح داد: «قطار در حالت ثابت میماند در حالی که ماشین ویژه خط ریل را برداشته و بر روی زیربنای بدون بالاست آمادهشده قرار میدهد. سپس خط تثبیت و تراز میشود. تا پایان سال برنامه داریم ۲۵۸ کیلومتر خط یا ۵۱۶ کیلومتر خط ریلی را جوشکاری کنیم.» نخستین بخش خط آهن سریع السیر با ریلهای جاگذاری شده قرار است در سال ۲۰۲۷ راهاندازی شود و امکان آزمایش قطارهای پرسرعت روسیه بر روی زیرساخت واقعی مطابق جدول زمانی مصوب را فراهم آورد.
سرگئی پلِتنِف