پتانسیلی برای رشد

سرگی میلوشکین مدیرعامل منطقۀ ویژۀ اقتصادی «لوتوس» اواخر نوامبر سال 2023 میلادی در همایش «PRO//جنبش.خزر» گفت: «توسعۀ زیرساخت بندری منطقه ویژه اقتصادی «لوتوس» به گردش 20 میلیون تن کالا از طریق کریدور بین‌المللی شمال-جنوب کمک خواهد کرد.»

مساحت منطقۀ ویژۀ اقتصادی بندری در محدوده بندر اولیا (که جزئی از منطقۀ ویژۀ اقتصادی «لوتوس» است) 736 هکتار می‌باشد. توسعه این منطقه مطابق با مصوبۀ شماره 1792 دولت روسیه به تاریخ 7 نوامبر 2020 «در خصوص ایجاد منطقۀ ویژۀ اقتصادی بندری و کلاستر کاسپین در استان آستراخان» در حال انجام است.

طبق آمار منطقۀ ویژۀ اقتصادی «لوتوس»، تا به امروز حجم سرمایه‌گذاری‌ها در پروژه از طرف شرکت‌های مقیم بالغ بر 30 میلیارد روبل و حجم سرمایه‌گذاری‌های بودجه‌بندی‌ شده جهت ایجاد منطقۀ ویژۀ اقتصادی بندری به میزان 10/4 میلیارد روبل می‌باشد.

طرح توسعه منطقۀ ویژۀ اقتصادی بندری شامل آغاز به‌کار اسکله‌های 8 و 9 بندر اولیا و همچنین احداث ترمینال‌های غلّات، روغن و کانتینر می‌باشد. باید خاطرنشان کرد که پانزدهم دسامبر سال 2023 از این لنگرگاه‌ها سه کشتی با بار غلّات به ایران ارسال شده است. علاوه بر این، انتظار می‌رود در بهار سال 2024 و با پایان‌ یافتن امور مربوط به تجهیز گذرگاه مرزی که در خصوص آن فرمانداری استان آستراخان نیز اعلام نموده بود، پذیرش کانتینرها آغاز شود. همچنین طرح احداث 150 ورودی ریلی و اتومبیل‌روی جدید به بندر برای هفت سال آتی پیش‌بینی شده است.

هابی برای کالاها

به نقل از سرگی میلوشکین، مزیت رقابتی کریدور بین‌المللی شمال-جنوب، هزینۀ پایین‌تر احداث زیرساخت در آن است. به عنوان مثال و جهت مقایسه، در پلیگون شرقی برای افزایش ظرفیت عبوری به مقدار 50 الی 100 میلیون تن، سرمایه‌ای به میزان حدوداً 1 تریلیون روبل نیاز است.

امروزه در منطقۀ ویژۀ اقتصادی بندری «لوتوس»، مراکز حمل‌ونقل و لجستیک به صورت فعال در حال توسعه‌اند. «فین‌اینوست» برنامه دارد در این منطقه مرکز حمل‌ونقل و لجستیک چندوجهی «خزر» را احداث نماید. این پایانه در آینده دارای زیرساخت‌های مدرن ریلی، ترمینالی، انباری و گمرکی خواهد بود.

پروژه یادشده در دو مرحله و از محل سرمایه‌گذاری‌های خصوصی اجرا می‌گردد. اتمام مرحله اول با ظرفیت 150 هزار TEU برای سال 2025 برنامه‌ریزی شده است. اجرای مرحله دوم یعنی افزایش ظرفیت تا 300 هزار TEU در سال نیز پس از سال 2026 پیش‌بینی می‌شود.

به گفته الکساندر کاخیدزه، این طرح در شرایط ژئوپلیتیکی جدید دارای اهمیت ویژه‌ای‌ است. با توجه به تغییر ساختار مسیرهای لجستیکی سنتی در سطح جهانی، نقش استان آستراخان به عنوان منطقه‌ای راهبردی، در روسیه برجسته‌تر می‌شود. احداث مرکز حمل‌ونقل و لجستیک در ساختار کلاستر کاسپین (خزر) نه تنها امکان ارائه خدمات باکیفیت لجستیکی به شرکت‌های مقیم منطقۀ ویژۀ اقتصادی بندری را فراهم خواهد کرد، بلکه جذب جریان کالای بیشتری را نیز از طریق بندرهای دریای خزر امکان‌پذیر می‌نماید. طبق پیش‌بینی‌های انجام‌شده، در سال 2024 جهت برگزاری مراسم مقدماتی مبلغی نزدیک به 250 میلیون روبل روسیه صرف خواهد شد. امور اصلی مربوطه نیز برای سال 2025 برنامه‌ریزی شده‌اند.

سرگی میلوشکین در خاتمه صحبت‌ها گفت: «چندوجهی‌شدن، یکپارچگی و همچنین تعامل با شرکت سهامی عام «راه‌آهن روسیه» به عنوان شرکت اصلی فعال در حوزه حمل‌ونقل که البته در این خصوص نباید از راه‌های آبی داخلی و همینطور حمل‌ونقل جاده‌ای نیز غافل شد، زمینه‌هایی هستند که ما این روزها مشغول کار بر روی‌شان هستیم.»

رشد حمل‌ونقل

الکسی شیلو معاون مدیرعامل شرکت سهامی عام «راه‌آهن روسیه» و رئیس مرکز ارائه خدمات در حوزه حمل‌ونقل، در سخنرانی خود در جریان همایش «PRO//جنبش.خزر» خاطرنشان کرد: «از ابتدای سال 2023 میلادی تا ماه نوامبر حجم حمل‌ونقل‌های کانتینری از طریق کریدور بین‌المللی شمال-جنوب دو برابر شده است.»

وی همچنین تاکید کرد: «ما در این سال حجم حمل‌ونقل کالاهای کانتینری را در تمامی انشعابات کریدور بین‌المللی شمال-جنوب دو برابر افزایش داده‌یم و چشم‌انداز خوبی را برای آن می‌بینیم. مهمترین مسئله در این میان تعهد و علاقه تمامی دست‌اندرکاران امر حمل‌ونقل به توسعۀ این کریدور است.»

سرگی میلوشکین همچنین اظهار داشت: «کریدور شمال-جنوب از جهت تامین کالاهای مصرفی: خوراک، پوشاک، لوازم الکترونیکی و تجهیزات، برای رفع نیازهای مردم روسیه، دارای اهمیت زیادی است. همه این اقلام و کالاها در پلیگون شرقی نمی‌گنجند چرا که ظرفیت پلیگون شرقی با محموله‌های بزرگ زغال‌سنگ و دیگر کالاهای صنعتی پر شده است.»

الکساندر سالیانیک