سرویس مطبوعاتی «راهآهن قزاقستان» (قزاقستان تمیر ژولی) در پاسخ به «1520International» اعلام نمود: «حجم کل حمل و نقل میان روسیه و قزاقستان در پایان سال 2023 به میزان 5/7 درصد رشد داشته و نزدیک به 92 میلیون تن بوده است. گردش کانتینرهای فدراسیون روسیه و جمهوری خلق چین (نیز) از طریق خاک قزاقستان به نوبه خود ضمن رشد 65 درصدی به 495 هزار TEU رسیده است».
نورلان سائورانبایف رئیس هیئت مدیره «راهآهن قزاقستان» طی سخنرانی خود در چهارمین کنگره راهآهن در مسکو گفت: «قزاقستان همواره شریکی قابل اعتماد جهت صادرات کالاهای روسیه به کشورهای آسیای میانه و جنوب شرق آسیا، چین و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس، بوده، است و خواهد بود. امروزه وظیفه عظیم ایجاد شالودۀ ریلی جدید اوراسیا بر دوش ما قرار گرفته است».
ضرورت اتصال
به عقیده او تغییر مسیر حرکت کالاها از مسیرهای سنتی موجب افزایش ناگهانی حجم حمل و نقل از طریق گذرگاههای مرزی شده که این مسئله خود وارد آمدن فشار باری بیسابقهای را بر زیرساختهای ریلی به همراه داشته است. در عین حال نیاز به حملونقل نه تنها کم نخواهد شد، بلکه افزایش نیز خواهد داشت.
امروزه ارتباطات ریلی میان دو کشور از طریق نه نقطه مرزی در حال انجام است.
نورلان سائورانبایف تاکید داشت: «ما امروزه جهت تامین نیازهای صادرکنندگان روسی و بلاروسی در زمینه حملونقل به چین، عملیات ساختوساز دو پروژه زیرساختی را آغاز کردهایم که شامل : پروژه ساخت خطوط دوم در بخش دوستیک-مویینتی که امکان افزایش ظرفیت عبوری به میزان پنج برابر را به ما میدهد؛ و پروژه ساخت راه آهن جدید در بخش باختی-آیاگوز و گذرگاه مرزی ثالث از جمهوری خلق چین که در دست اقدام است» می¬باشد.
شرکت «راهآهن قزاقستان» در حال ایجاد زیرساختهای ریلی در مسیرهای مختلف است. در صورت اتمام این پروژهها حجم بار در نقاط اتصال مرزی با روسیه نیز به صورت قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
وی در ادامه پیشنهاد کرد: «به همین دلیل باید اقدامات لازم جهت توسعه تمامی زیرساختهای ریلی در دستور کار قرار گیرد. پیشنهاد ما یکپارچهسازی بیشتر و نزدیکتر خطوط ریلی دو کشور است. به عنوان مثال میتوان (حمل و نقل) از طریق دو گذرگاه «زالاتایا سوپکا» و «روسکایا پالیانا» را که در گذشته فعال بودهاند، احیا کرد. این مسئله موجب افزایش انعطافپذیری در سازماندهی ترددها خواهد شد».
او همچنین توجه ویژهای به توسعه کریدور شمال-جنوب معطوف داشت. به گزارش «راهآهن قزاقستان»، حجم حمل و نقل در مسیر شرقی این کریدور بینالمللی در سال 2023 به 1/9 میلیون تن رسیده است که نشانگر افزایش 11 درصدی نسبت به سال 2022 میباشد. ترانزیت کالاهای روسیه در مسیر شرقی و از طریق خاک قزاقستان نیز 28 درصد رشد داشته است.
توسعه کریدور بینالمللی شمال-جنوب
به نظر مدیران شرکت «راهآهن قزاقستان» در حال حاضر ظرفیت عبوری هر سه مسیر کریدور شمال-جنوب با محدودیتهای زیرساختی مواجه است. جهت حل این مشکلات آنها قصد دارند ظرفیت عبوری موجود در بخش ریلی مسیر شرقی این کریدور را به صورت گامبهگام افزایش دهند.
نورلان سائورانبایف اظهار داشت: «برنامهریزی لازم جهت توسعه ایستگاههای یِلِتسک-1 (افزایش طول خطوط) و بخش اورسک-قندیآغاج (ساخت خطوط دوم) در آینده نزدیک انجام شده است. همچنین ساخت دوراهیها و خطوط کمکی، و بیش از 2 هزار کیلومتر خطوط دوم نیز در دستور کار قرار گرفته است».
همچنین همکاران قزاقستانی پیشنهاد میکنند بخشی از کالاهای روسیه را از طریق بنادر آقتاو و قوریق قزاقستان به سمت ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس هدایت کنیم.
به گفته رئیس هیئت مدیره شرکت «راهآهن قزاقستان»: برای دستیابی به این هدف هماهنگی طرفین برای توسعه این مسیر بسیار مهم است. به همین دلیل نیز ارزیابی مشترکی انجام شد که در نتیجه آن پیشرفتهایی در خصوص رفع تنگناهای موجود در حوزه زیرساختها حاصل شد.
کار با همسایگان
نورلان سائورانبایف بر این عقیده است که تثبیت چنین پویایی در حوزه حملونقل نیازمند ایجاد شرکت مشترک است؛ شرکتی که همانند «شرکت حملونقل و لجستیک یکپارچه – اتحادیه ریلی اوراسیا» تاسیس شود (شرکت حملونقل و لجستیک یکپارچه – اتحادیه ریلی اوراسیا، اپراتور سرویسهای ترانزیتی و کانتینری است و کالاها را در قالب قطارهای کانتینری منظم در مسیر چین – اروپا – چین، از طریق خاک روسیه، قزاقستان و بلاروس حمل میکند. -ویراستار). این شرکت مشترک باید به عنوان اپراتور لجستیکی واحدی فعالیت نماید که مجموعه خدمات لجستیکی را جهت حمل کالاهای کانتینری و غیرکانتینری در تمام طول مسیر و با نرخ سرتاسری (مبدا تا مقصد) ارائه میدهد.
شرکت «راهآهن قزاقستان» نیز به صورت همزمان همکاری خود را با کشورهای همسایه ادامه میدهد. در این حالت، آسیای میانه و افغانستان به عنوان مهمترین مسیر باقی میماند. البته در این مسیر امور برنامهریزی شده با همکاران ازبکستانی در حال انجام است. امروزه ظرفیت عبوری گذرگاه ساریآغاج در مرز با ترکمنستان به میزان 50 درصد افزایش داشته است. برنامهریزی شده است که در سال 2024 نیز حداقل 30 رام قطار به صورت رفت و برگشت در روز در این مسیر تردد کنند.
خط جدید دروازه (دربازا)-ماکتارال نیز در دست ساخت است. این خط فشار باری وارده بر ایستگاه ساریآغاج را کاهش میدهد و عبور حجم کالای اضافی به میزان 20 میلیون تن را در مسیر کشورهای آسیای میانه تضمین مینماید.
رئیس هیئتمدیره شرکت «راهآهن قزاقستان» در خاتمه سخنرانی خود خاطر نشان کرد که ساختوسازها سرعت گرفتهاند، شالودۀ حملونقلی جدید اوراسیا نیز ضمن ورود به بازارهای جدید باید تا سال 2030 ایجاد شده باشد. وی در جمعبندی سخنان خود افزود: «برای تحقق این امر لازم است ضمن همکاری با هم، نقاط اتصال مرزی میان کشورها و گذرگاهها را به صورت همزمان توسعه دهیم و تنگناها را رفع نماییم. ما روابطمان را ارج مینهیم و شرکای قابل اعتماد شما باقی خواهیم ماند».
سرگی والکوف