حمل‌ونقل، موتور محرک پیشرفت کشور

پروژه ملی جدید روسیه با عنوان «حمل‌ونقل» که توسعه حمل‌ونقل هوایی، ریلی، دریایی و جاده‌ای را یکپارچه خواهد کرد، تا تابستان امسال تدوین خواهد شد.

طرح مربوط به ایده این پروژه در ماه ژانویه معرفی گردید. آندری بلوسف معاون اول نخست‌وزیر فدراسیون روسیه خاطرنشان کرد از سال 2022 میلادی دو فرآیند نظام‌مند در حال وقوع است: اول، تغییر جریان حمل‌ونقل کالاهایی که با تحریم‌ها در ارتباطند؛ و دوم، حجم سفرهای سیاحتی شهروندان روسیه درون خاک این کشور که به سرعت در حال افزایش است. این موضوعات نیازمند بهبود اساسی کیفیت زیرساخت‌های حمل‌ونقلی می‌باشند.

ویتالی ساوِلیِف وزیر حمل‌ونقل روسیه بر این باور است که ایجاد مدلی واحد جهت مدیریت توسعه حوزه حمل‌ونقل و انواع وسائل نقلیه، امری ضروری است.

در ساختار پروژه مذکور، تشکیل 10 پروژه فدرال پیش‌بینی شده است. این پروژه‌ها شامل توسعه زیرساخت‌های قطب مرکزی حمل‌ونقل، شاهراه‌های ریلی پرسرعت، گذرگاه‌های مرزی، شبکه‌های اصلی پروازگاه‌ها و فرودگاه‌ها، خطوط ریلی، بنادر دریایی، مسیرهای آبی داخلی و جاده‌های اتومبیل‌رو می‌باشد. در این پروژه، دیجیتالی‌سازی مجموعه حمل‌ونقل و افزایش پتانسیل نیروها نیز پیش‌بینی شده است.

هدف اصلی این پروژه ملی، تضمین اتصال کلیه زیرساخت‌های حمل‌ونقلی از هر نوع و شکلی با یکدیگر است.

پاول ایوانکین رئیس مرکز ملی مطالعات حمل‌ونقل و زیرساخت اظهار داشت: «با پروژه ملی «حمل‌ونقل» ما امکان ایجاد پروژه‌ای واحد در کنار مدیریتی واحد را به عنوان مثال در سطح معاون نخست‌وزیر داریم که این مسئله خود اجازه همکاری موثرتر و سازمان‌یافته‌تر را در صورت ضرورتِ برقراری ارتباط با وزارتخانه‌های مختلف (مثلا جهت حل مسائل مربوط به تامین مالی) به ما خواهد داد. در حال حاضر سخت‌ترین مسئله، کنترل و مدیریت چنین پروژه ملی است. مهم این است که متوجه باشیم، چه کسی دریافت‌کننده وجوه بودجه خواهد بود و چه کسی مسئول جذب منابع فرابودجه‌ای خواهد شد».

مسائل مالی

حجم کل تامین مالی پروژه ملی جدید («توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل») برای دوره سال‌های 2025 تا 2030 میلادی نزدیک به 10/2 تریلیون روبل (100 میلیارد دلار) می‌باشد. در این ضمن برنامه‌ریزی شده است تا منابع تامین مالی به شیوه ذیل تقسیم شوند: 3/46 تریلیون روبل از محل بودجه فدرال و 6/74 تریلیون روبل از محل عایدات فرابودجه‌ای.

بر اساس این پروژه ملی جدید، 332/8 میلیارد روبل به صورت ویژه جهت توسعه شبکه اصلی بنادر دریایی روسیه تخصیص خواهد یافت که بخش اصلی آن (291/7 میلیارد روبل) باید از محل منابع فرابودجه‌ایِ تامین مالی، تامین شود.

نوسازی زیرساخت‌های مسیرهای آبی داخلی هم صرفاً از محل بودجه فدرال تامین مالی خواهد شد. طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده 121/1 میلیارد روبل از منابع صرف تحقق اهداف مربوط به این پروژه خواهد شد.

حجم منابع پروژه‌های مربوط به حمل‌ونقل جاده‌ای نیز به میزان 2/8 تریلیون روبل ارزیابی شده است که 2/7 تریلیون روبل از آن باید از محل بودجه دولتی تامین مالی شود.

تا سال 2030 میلادی 75 پروازگاه، مورد بازسازی قرار خواهند گرفت. برای بهبود وضعیت این پروازگاه‌ها قرار است 250 میلیارد روبل دیگر از محل بودجه تخصیص یابد. از محل منابع فرابودجه‌ای نیز پیش‌بینی می‌شود 82/9 میلیارد روبل جذب سرمایه انجام پذیرد.

همچنین در بازه سال‌های 2027 لغایت 2030 میلادی پروازگاه‌هایی در مناطق جدید نیز بازسازی خواهند شد. مبلغ مورد نیاز برای این امر از محل بودجه 35 میلیارد روبل است. اولین پروازگاهی که در چارچوب این پروژه احیا می‌شود، فرودگاه ماریوپل خواهد بود.

طبق ارزیابی‌های اولیه، برای زیرساخت‌های ریلی نیز می‌تواند بیش از 4/3 تریلیون روبل در عرض شش سال هزینه شود. پیش‌بینی می‌شود 4/27 تریلیون روبل آن از محل منابع فرابودجه‌ای تامین شود.

یولیا زوُریکینا عضو شورای اجتماعی وزارت امور توسعه خاور دور و قطب شمال، استاد پژوهشکده دولتی روابط بین‌الملل مسکو احتمال می‌دهد در صورت تحقق پروژه ملی «حمل‌ونقل» بتوان به لجستیک «بدون درز» و همچنین حذف رقابت میان انواع وسایل حمل‌ونقل که بیش از 20 سال است از آنها سخن می‌رود، دست یافت. به عقیده وی بررسی جامع کلیه نظام‌های حمل‌ونقل و ادغام آنها در شبکه‌ای واحد ضروری می‌نماید.

این کارشناس در ادامه اظهار داشت: «لازم است به عامل تعویض‌پذیری کلیه نظام‌های حمل‌ونقل و در عین حال همگام‌سازی آنها با یکدیگر دست یافت تا در صورت وقوع وقفه در عملکرد یکی از انواع حمل‌ونقل، بتوان آن را فوراً با نوع دیگری جایگزین نمود. تحقق پروژه‌های زیرساختی، مولفه حمل‌ونقل را بهبود می‌بخشد و امکان استفاده از فناوری‌های جدید را نیز فراهم می‌آورد».

آندری بلوسف نیز در خاتمه سخنان خود گفت: «هدف اصلی پروژه ملی جدید، انجام کاری چندسطحی و همچنین ایجاد نظامی نوین است که مبنایش را شبکه حمل‌ونقلی واحد و طرحی کلی تشکیل می‌دهد. مرحله دوم، تراز حمل‌ونقل و اقتصاد است که باید تنگناها و گلوگاه‌های نظام حمل‌ونقل را نمایان کند. مرحله سوم هم شامل بهینه‌سازی زیرساخت‌های حمل‌ونقلی با احتساب تنگناهای مشخص‌شده و به گونه‌ای است که توزیع مسافر و کالا با کمک بهینه‌ترین روش‌های موجود انجام شود».

سرگی والکوف