بندر چابهار: نقطه پیوند هند و روسیه به واسطه ایران

روز دوشنبه 24 اردیبهشت، هند و ایران قراردادی 10 ساله مبنی بر توسعه و بهره‌برداری از بندر چابهار که در بخش جنوب شرقی ایران، استان سیستان و بلوچستان قرار دارد، امضا نمودند.

به گزارش رویترز، این قرارداد بلندمدت در جریان سفر سارباناندا سونووال وزیر بنادر، کشتیرانی و آبراه‌های هند به ایران، بین شرکت ایندیا پورتز گلوبال (IPGL) و سازمان بنادر و دریانوردی ایران (PMO) منعقد گردید.

بدین ترتیب، هند مدیریت تنها بندر ایرانی دارای دسترسی مستقیم به اقیانوس هند را انجام خواهد بود (داد). این بندر اولین سرمایه‌گذاری دهلی‌نو در خارج از مرزهای این کشور خواهد بود. بندر چابهار که در سواحل جنوب شرقی ایران و در کرانه خلیج عمان قرار گرفته است، به عنوان راهی برای حمل کالا به ایران، افغانستان و سایر کشورهای آسیای میانه و همچنین دور زدن بنادر کراچی و گوادر، مورد نیاز هند خواهد بود.

سارباناندا سونووال اظهار داشت: «اهمیت بندر چابهار بسیار فراتر از همکاری هند و ایران است. این بندر به شریان تجاری حیاتی بدل خواهد شد که هند را با افغانستان و دیگر کشورهای آسیای میانه پیوند خواهد زد. این ارتباط دوجانبه فرصت‌های جدیدی را برای تجارت ایجاد خواهد نمود و پایدارای زنجیره‌های تامین کالا در سراسر منطقه را افزایش خواهد داد».

مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران نیز به نوبه خود خاطرنشان کرد که این توافق مرحله جدیدی را در روابط تجاری ایران و هند آغاز خواهد نمود.

یادآور می‌شویم که مذاکرات هند با طرف ایرانی در مورد توسعه مشترک بندر چابهار در سال 2003 آغاز شد. در سال 2016 میلادی هند، ایران و افغانستان توافق‌نامه‌ای را جهت احداث پایانه شهید بهشتی در بندر چابهار به امضا رساندند. پایانه مذکور در سال 2018 میلادی مورد بهره‌برداری قرار گرفت. توافق جدید طرفین نیز در خصوص سرمایه‌گذاری 370 میلیون دلاری شرکت ایندیا پورتز گلوبال در توسعه بندر چابهار است.

لازم به ذکر است، در حال حاضر برنامه‌هایی جهت اتصال بندر چابهار به کریدور بین‌المللی «شمال-جنوب» که مواصلات میان هند و روسیه را از طریق ایران تسهیل می‌کند، در دست تدوین است.

به نقل از روزنامه «کامرسانت»، شرکت لجستیک «Bharat Freight» هند وعده داده است کانتینرهای مربوطه را از مبدا بندر کاندلا و از طریق بندر چابهار طی 11 روز و با هزینه 240 هزار روبل به ازای TEU به مسکو برساند (حمل‌ونقل از طریق اقیانوس و کانال سوئز با هزینه 414 هزار روبل انجام می‌شود و بیش از 40 روز نیز زمان می‌برد).

دمیتری مورف مدیر کل شرکت «RZD Logistics» به اکونومیک تایمز (هند) اعلام کرد که این شرکت آماده است تا بلافاصله پس از پایان ساخت شبکه ریلی مربوطه حمل‌و‌نقل را از طریق بندر چابهار آغاز نماید.

طبق گزارشات پیشین «1520اینترنشنال»، کریدور «شمال-جنوب» به ثبت شاخص‌هایی بی‌سابقه در همکاری‌های تجاری و اقتصادی روسیه و هند کمک نموده است. در سال 2023-2022 میلادی صادرات روسیه به هند 4/7 برابر شده است.