در جریان مذاکرات انجامشده در ایران در خصوص احداث راه آهن رشت-آستارا در مسیر کریدور حملونقل شمال-جنوب، پیشرفت استراتژیک چشمگیری حاصل شد. این پیشرفت در حوزه خرید اراضی مورد نیاز برای زیرساختها میباشد.
مذاکرات مذکور در تاریخ 23 دسامبر در تهران برگزار گردید. در هیئت اعزامی روسیه ویتالی ساوِلیِف و الکسی اُوِرچوک معاونین نخست وزیر، رُمان استاراوُیت وزیر حملونقل روسیه و الگ بلازوروف ریاست شرکت «راهآهن روسیه» حضور داشتند. از طرف ایرانی نیز مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران، محمدرضا عارف معاون اول وی و فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی، در این ملاقات حاضر شدند.
ویتالی ساولیف در این ملاقات گفت: «ما در تلاش هستیم مسائل و مشکلات موجود را حل کنیم تا فرآیند احداث راه آهن رشت-آستارا را سرعت بخشیم. به عقیده بنده، ما هماکنون تصمیماتی راهبردی را اتخاذ کردیم و امیدواریم که در آینده نزدیک در جهت اجرا و تحقق این تصمیمات حرکت کنیم». وی در ادامه اظهار داشت که طرف ایرانی موظف شده است جدول زمانبندی خرید اراضی جهت احداث این خط آهن را ارائه نماید.
مسئله یادشده حقیقتا یکی از چالشهای بزرگ پروژه رشت-آستارا است. قیمت اراضی در منطقه احداث خط آهن تا یک میلیون دلار به ازای هر هکتار نیز میرسد، اما حتی در قبال این مبالغ نیز همه مالکان حاضر به فروش اراضی خود، به ویژه شالیزارهای برنج، نیستند. به همین دلیل قیمتها نیازمند بازنگری هستند.
توافقنامه احداث خط آهن رشت-آستارا در ماه مه سال 2023 میلادی به امضا رسیده بود. در آن زمان هزینه اجرای این پروژه 1/6 میلیارد یورو برآورد شد که تامین و تخصیص 1/3 میلیارد یورو از این مقدار را طرف روسی بر عهده گرفت. ویتالی ساولیف در جریان سفر خود در تاریخ 23 دسامبر خاطرنشان کرد که «تامین مالی پروژه عملا آغاز شده است». طرف ایرانی نیز از زمان تخصیص منابع مالی، پنج سال را برای احداث این خط آهن در نظر گرفته است.