راه‌آهن، ضامن امنیت غذایی

امروزه مجاری پروژه «آگرواکسپرس اوراسیا» به صورت مستمر در حال تبادل کالا با چین و سایر کشورهای جنوب شرق آسیا هستند، مسیر شرقی کریدور بین‌المللی شمال-جنوب نیز «روی غلطک» افتاده است. این پروژه پیوسته در حال توسعه می‌باشد. در حال حاضر همه کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا که با روسیه ارتباط ریلی مستقیم دارند، هر یک به نحوی در این پروژه مشارکت دارند. کشورهای ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان نیز به این پروژه پیوسته‌اند.

گسترش مقیاس خدمات

در ابتدای سال گذشته سران دول عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا حمایت خود را از پیشنهاد کمیسیون اقتصادی اوراسیا مبنی بر انتقال ترابری‌های صورت گرفته در کریدور بین‌المللی شمال-جنوب به مقصد ترکمنستان، ایران، امارات متحده عربی و هند، به پروژه یکپارچه و مشترک «آگرواکسپرس اوراسیا» اعلام داشتند. طبق برنامه‌ریزی‌ها، حجم محصولات کشاورزی صادراتی از طریق مجرای لجستیکی جدید در حوالی سال 2025 میلادی تا 150 الی 200 هزار تن، و تا سال 2030 میلادی تا 600 هزار تن افزایش خواهد داشت.

ترکیه نیز تمایل خود را جهت شرکت در این پروژه ابراز داشته است. در ابتدای سال 2024 میلادی مدیریت این پروژه توافق‌نامه همکاری و تعامل در امر حمل‌ونقل مواد غذایی را با شرکت‌های لجستیکی و تجاری ترکیه به امضا رسانید.

علاوه بر آن، ارسال آزمایشی کالاهای ویتنامی به صورت ترانزیت از طریق چین انجام شده و مذاکراتی در خصوص ارسال مواد غذایی و دارو در حجم‌های صادراتی نیز در حال برگزاری است. همچنین روش‌های مختلف ارسال کالا از مالزی و اندونزی پیش‌بینی شده و مذاکراتی رسمی با حضور سفرا و نمایندگان تجاری این کشورها جهت تعیین فهرست کالاهای مدنظر صورت گرفته است. از جمله این کالاها می‌توان خوراک‌های دریایی، دارو، محصولات آرایشی و روغن پالم را نام برد. طبق پیش‌بینی‎های انجام شده حجم صادرات می‌تواند به 35 الی 40 هزار تن در ماه برسد.

از اهداف این پروژه تا سال 2030 میلادی نیز می‌توان به افزایش حجم حمل‌ونقل سریع‌السیر محصولات کشاورزی صنعتی تا 1 میلیون تن در سال، ضمن حفظ کامل کیفیت کالای تحویل داده شده، و همچنین تامین امنیت غذایی روسیه و سایر کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اشاره نمود.

افزایش پتانسیل

توسعه آتی پروژه مذکور و گسترش پایگاه کالا در روسیه و سایر کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، ملزوم ایجاد زیرساخت‌های مدرن کشاورزی لجستیکی، علی‌الخصوص انبارهای یکپارچه برای محصولات کشاورزی و همچنین هاب‌ها و کلاسترهای کشاورزی می‌باشد.

مدیریت این پروژه، یعنی سازمان غیرانتفاعی خودگردان «آگرولجستیک اوراسیا»، در حال اجرای امور از قبل برنامه‌ریزی شده در این خصوص می‌باشد و تاکنون به نتایج مشخصی نیز دست یافته است.

در سال گذشته مدیریت پروژه، مکانیزم‌های مربوطه را تعیین و ابزارهای لازم جهت طراحی و ساخت هاب‌ها و کلاسترهای کشاورزی با کاربری مرکز حمل‌ونقل و لجستیک یا بندر خشک در مناطق مختلف روسیه و همچنین سایر کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به تایید رسانده است.

به عنوان مثال، یک مرکز پخش و فروش عمده با کاربری مرکز حمل‌ونقل و لجستیک در شهر اوفا (باشقیرستان) در دست طراحی است. همچنین در موضوع پیوستن مناطق مختلف کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا به پروژه مذکور جهت ایجاد سازه‌های آگرولجستیکی زیرساختی چند توافقنامه به امضا رسیده است. در حال حاضر نیز روند تعیین پایگاه کالا و همچنین تحقیقات بازاریابی جهت افزودن مسیرهای جدید به این پروژه در دست اجرا است.

در انتهای سال 2023 میلادی در ولایت جیزک ازبکستان اولین موسسه ازبکی-روسی به نام مجموعه آگرولجستیکی BMB-NRC Agrologistics افتتاح گردید. طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، این مجموعه در سال جاری در زمینه ارسال قطارهای سریع‌السیر و همچنین حمل‌ونقل چندوجهی محصولات کشاورزی و مواد خوراکی در چهارچوب پروژه «آگرواکسپرس اوراسیا»، مورد بهره‌برداری کامل قرار خواهد گرفت.

شرکت روسی «اسلاوترانس-سرویس» در پروژه‌ای مشترک با مجموعه BMB-NRC Agrologistics، امکان ایجاد کریدوری مخصوص جهت حمل محصولات صادراتی هلدینگ‌های کشاورزی قرار گرفته در استان مسکو و همچنین واردات محصولات از ازبکستان را در دست بررسی دارد. این مسیر پتانسیل بسیار بالایی برای تبدیل شدن به کمربندی و متعاقبا حمل‌‌ونقل فرآورده‌های منجمد گوشتی، شیرینی‌‎جات، محصولات روغنی-چربی و همچنین لبنی از روسیه، و از طرف دیگر، میوه‌جات و سبزیجات تازه، میوه خشک و آجیل از ازبکستان، دارد.

در سال گذشته 87 درصد محصولات کشاورزی صنعتی روسیه به کشورهای دارای روابط دوستانه با این کشور صادر شده است. در سال جاری نیز صادرات به چین به میزان 58 درصد، صادرات به مصر به میزان 19 درصد و صادرات به هند به میزان 56 درصد با رشد همراه بوده است. در مجموع فدراسیون روسیه محصولات کشاورزی صنعتی خود را به 150 کشور دنیا صادر می‌کند.

سرگی والکوف.