خطوط ریلی اتحادیه اقتصادی اوراسیا، بریکس و سازمان همکاری‌های شانگهای

در حال حاضر اعضای تشکیل‌دهنده اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) پنج کشور می‌باشند: جمهوری ارمنستان، جمهوری بلاروس، جمهوری قزاقستان، جمهوری قرقیزستان و فدراسیون روسیه.

طول خطوط ریلی کشورهای عضو این اتحادیه بالغ بر 108 هزار کیلومتر است که 50/6 هزار کیلومتر از این خطوط را خطوط برقی تشکیل می‌دهد.

حجم کل کالاهای ارسال‌شده از طریق شبکه ریلی کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا حدود 1/6 میلیارد تن در سال است. شاخص گردش کالای سالانه بیش از 2/9 تریلیون تن بر کیلومتر، و شاخص گردش مسافر تقریباً 145 میلیارد مسافر بر کیلومتر می‌باشد.

حمل‌ونقل یکی از بزرگترین و بنیادی‌ترین حوزه‌ها در اقتصاد کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است که انسجام مکانی، دسترسی آسان به نقاط مختلف از طریق وسایل نقلیه و همچنین جابجایی افراد را تضمین می‌نماید.

کشورهای عضو این اتحادیه در پیمان اتحادیه اقتصادی اوراسیا مورخ 29 می 2014 میلادی، اولویت‌های اساسی سیاست هماهنگ (توافقی) در حوزه حمل‌ونقل را که در این اتحادیه قابل اجرا می‌باشد، از جمله در خصوص ایجاد و توسعه کریدورهای حمل‌ونقلی اوراسیا و همچنین توسعه هماهنگ زیرساخت‌های حمل‌ونقل، تعیین نموده‌اند.

مهمترین وظیفه راهبردی بلندمدت کشورهای طرف این پیمان در حوزه اقتصاد که معطوف به استفاده از مزایای جغرافیایی و تحقق بخشیدن به پتانسیل ترانزیتی کشورهای عضو آن از طریق همگرایی و تشکیل زنجیره‌های حمل‌ونقل جهانی شده است، توسعه زیرساخت‌های کریدور بین‌المللی شرق-غرب و شمال-جنوب می‌باشد.

تغییر جهانی زنجیره‌های لجستیکی دنیا و همچنین اعضای این زنجیره‌ها که در نتیجه رویدادهای ژئوپلیتیکی در حال رخ دادن است، تصویر کریدورهای سنتی حمل‌ونقل بین‌المللی را نیز دچار تغییر کرده است. اعضای این کریدورهای سنتی، کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌باشند که تغییر جهانی مذکور برای‌شان تبدیل به کاتالیزوری جهت ایجاد و توسعه راه‌های جدید در حوزه حمل‌ونقل شده است.

فرآیندهای انجام گرفته در سال‌های اخیر در حوزه تنوع‌بخشی و تشکیل مسیرهای لجستیکی جدید، در سال 2023 میلادی بهره‌وری از مسیرهای موجود را افزایش داده و بهره‌برداری پایدار از مسیرهای حمل‌ونقلی جدید را ممکن ساخته است.

اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال گذشته طرح جامع توسعه کریدورهای حمل‌ونقلی اوراسیا را تصویب نمود. علاوه بر آن، پروژه‌های جدیدی نیز به فهرست پروژه‌های زیرساختی یکپارچه بسیارمهم در حوزه حمل‌ونقل در کشورهای عضو این اتحادیه، اضافه گردید.

طرح‌های راهبردی مربوط به یکپارچگی اقتصادی اوراسیا تا سال 2025 میلادی، بر ایجاد و بهبود انسجام ارضی دول عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و همچنین توسعه حمل‌ونقل و زیرساخت‌ها در جهت‌های شرق-غرب و شمال-جنوب، از جمله در حوزه ادغام با طرح «یک کمربند – یک راه» چین، متمرکز شده‌اند.

برگرفته از اسناد و مطالب انستیتوی اقتصاد و توسعه حمل‌ونقل.